ZIENDEROGEN ZUIDWAARTS-14: De molens van Don Quichot

In mijn eerste blog, die ik vóór vertrek geschreven heb, vertelde ik dat ik op zoek zou gaan naar de wereldberoemde, dwaze ridder Don Quichot, een creatie van de 17^de eeuwse schrijver Miguel Cervantes. Maar eerlijk gezegd is de hele Don Quichot tijdens de bijna vijf weken die ik nu onderweg ben nauwelijks in mijn gedachten geweest. Hij dook ook nergens een keer op.

Maar in het dorp  Puerto Lapice is dat anders. Ik ben hier namelijk in het gebied La Mancha, waar de schrijver Miguel Cervantes onze dolende edelman al die avonturen heeft laten beleven. In het centrum van dit dorp is juist heel veel aandacht voor Don Quichot, vooral in winkels met veel prullaria.

ZIENDEROGEN ZUIDWAARTS-13: Naakt of niet naakt te zijn, dat is de vraag

Ik zit hier op de camping in Aznalcazar een beetje zenuwachtig te wachten. Ik durf namelijk niet zo goed de camper uit. Niet dat ik denk dat het gevaarlijk is of zo, of dat ik me bedreigd voel. Helemaal niet. Maar ik voel me een beetje als een kat in een vreemd pakhuis. Wat is het geval? Ik ben terechtgekomen op een naturistencamping. En de wereld van de naturisten is mij totaal onbekend. Ik heb geen idee wat hier de gewoontes zijn en hoe je je moet gedragen. Beter gezegd, moet kleden. Of nog beter, ontkleden.

ZIENDEROGEN ZUIDWAARTS-12: Natuur is hier nog avontuur

Na drie weken in Spanje en Portugal weet ik dat natuur hier niet hetzelfde is als in Nederland. Ik ben hier nog geen paaltjes met geel, rood of blauw geverfde koppen tegengekomen die de route en de lengte van je wandeling aangeven. Ook andere risico’s dan verdwalen zijn in onze natuur te verwaarlozen. De gevaarlijkste dieren die je tegen kunt komen zijn de paarden en koeien die als levende maaimachines gebruikt worden. En die zijn nog makker dan Arie. Maar hier ben ik al twee keer op de vlucht geslagen. Eén keer omdat ik het risico te groot vond om verder te gaan en de tweede keer om echt te ontsnappen.

ZIENDEROGEN ZUIDWAARTS-11: Oorlog als afleidingsmanoeuvre

Hoe veel kastelen zou ik in de loop der jaren al niet bezocht hebben? Veel. Hier in de buurt is ook een kasteel, in het dorpje Evoramonte. Na vijf kilometer de longen uit mijn lijf fietsen om over steeds weer stijgende heuvels heen te komen en vervolgens piepend en hijgend te voet tegen die enorme molshoop waar het kasteel op staat op klimmen, vraag ik me af: wat zoek ik eigenlijk in die steenklompen van vroeger? Ze zijn allemaal hetzelfde: hoge en dikke muren, smalle doorgangen, links draaiende trappen en grote kille ruimtes.

ZIENDEROGEN ZUIDWAARTS-10: Geel paleis wordt witte schimmel

Heb jij dat ook wel eens, dat gevoel dat de geesten van vroeger op je neer kijken? Ik zelden, maar op de camperplek bij Porto had ik dat gevoel wel een beetje. Op een parkeerplaats aan de rivier de Douro stond ik met minstens 20 andere campers. Maar ruim 10 meter boven die verzameling witte, rijdende dozen, aan de rand van de rots is er een prachtige, licht gele villa. Dat wil zeggen, ondanks de staat waar dit gebouw in verkeert, kun je zien dat het echt een fraai en lux landhuis is geweest, waar zeer rijke mensen gewoond moeten hebben. Nu is het een ruïne.

ZIENDEROGEN ZUIDWAARTS-9: Verleden hebben en verleden zijn

De uit Nederland meegenomen port is na 2 weken bijna op. Vanuit de Spaanse plaats Braganca is het niet meer dan een halve dag rijden naar Porto in Portugal. Een betere reden om daar dan met de camper heen te gaan is volgens mij niet te bedenken. En inderdaad, hier in Porto leeft men van de port. Of eigenlijk, niet in Porto zelf maar in Gaia,het kleinere, vrijwel onbekende stadje aan de andere kant van de rivier de Douro.

ZIENDEROGEN ZUIDWAARTS-8: Het verleden voor jezelf

Het grote nadeel van veel beroemde historische plaatsen is dat je daar altijd met zo veel mensen tegelijk bent. Een bezoek aan de universiteit van Oxford twee jaar geleden was een dieptepunt. Alleen met je handen maaiend kon je je daar een weg banen tussen de horden zichzelf en elkaar fotograferende Japanners. Het maakt die mensen kennelijk geen bal uit waar ze zijn. Alleen zij in het hier en nu zijn belangrijk. En dat is volgens mij nou precies wat de geschiedenis ons niet probeert te vertellen.

ZIENDEROGEN ZUIDWAARTS-7: De (on)macht van een muur

We moeten muren maken om ons te beschermen, lezen we in de krant. Het idee er achter is altijd hetzelfde: er zijn mensen die je niet tot de jouwe rekent, je hebt daar last van en je wilt ze buitenhouden. Maar het bouwen van een muur kost een hoop moeite en geld. Is zo’n muur daarom wel effectief?

Een paar voorbeelden uit het verleden. De Chinese Muur, een vreemd geval. Eeuwen lang aan gewerkt. Geen idee of die nut gehad heeft, maar nu is het trouwens is het wel een belangrijke toeristische attractie. Leuk, maar het was niet de bedoeling.

ZIENDEROGEN ZUIDWAARTS-6: Dichter bij God?

Toen ik vanmorgen (zaterdag, 1 april) vertrok van een camperplek bij het plaatsje Campan, had ik geen vastomlijnd plan. Voorlopig wil ik een tijdje rijden waarheen mijn ogen, intuïtie of verwachting met leiden. Maar na een kwartier steil klimmen was er al een mooie tussenstop: een open vlakte met veel licht, de top van de Col d’Aspin – een beroemde Tour de France berg. De zon scheen en overal lag sneeuw. Rechts was een groot, leeg parkeerterrein. Het stuurwiel omgooien was geen besluit, maar een reflex. Een lange wandeling in de sneeuw op de Aspin lag in het verschiet. Ik verheugde me erop.

ZIENDEROGEN ZUIDWAARTS-5: Schone schijn

Vandaag (donderdag, 30 maart) ben ik 7 dagen onderweg. Morgen hoop ik mijn eerste doel te bereiken: de Pyreneeën. Niet dat ik haast gehad heb, maar het doel was wel om naar het zuiden te komen. Dwars door Frankrijk, via B-wegen, maar wel zonder onnodige omwegen. Wat me tijdens deze week opgevallen is, is dat ik de indruk heb dat Frankrijk een minder ingeslapen land lijkt dan een paar jaar geleden. Van noord naar zuid rijdend, ten westen van Parijs, de grotere steden mijdend, ben ik door heel veel kleinere steden, dorpen en dorpjes gereden. En eigenlijk waren daar maar weinig van die totaal ingeslapen, stille dorpjes bij die ik me van vroeger kan herinneren. Of misschien is dat gewoon een “alternatieve herinnering”, een variatie op “alternatieve feiten”?

ZIENDEROGEN ZUIDWAARTS-4: Sterven en geboren worden

Altijd als ik een tijdje in het buitenland – vooral de landen ten zuiden van ons – geweest ben, valt het op dat ons land zo verschrikkelijk “netjes” is. Vervallen huizen, schuurtjes, kerken, kastelen bestaan bij ons gewoon niet. Iets gewoon maar laten “wegrotten”? Wij willen dat niet. Of we willen er niet op aangesproken worden. Of het mag gewoon niet.

ZIENDEROGEN ZUIDWAARTS-3: Landhuis zonder verhaal

Enkele dagen rijd ik nu over B-wegen door Frankrijk naar het zuiden. Wat me nu weer, net als bij vorige bezoeken aan dit land, opvalt is dat je regelmatig landgoedachtige huizen ziet met een lange oprit en een groot hek er voor. Bij bijna al die vroegere woonpaleizen is er volgens mij sprake van een voorbij rijk verleden. Voor zover ik dat zo snel kan zien, maken ze allemaal een verlaten indruk. Wat moet je met zo’n kast, is wat ik me dan steeds afvraag als ik daar weer eens in een flits voorbij schiet.

ZIENDEROGEN ZUIDWAARTS-2: Monet en Cézanne

Vorig jaar reed ik ook met de camper door Frankrijk. In het zuidoosten ontdekte ik dat ik in de buurt van Aix-en-Provence was. De stad waar de schilder Paul Cézanne geboren was, gewerkt had en ook gestorven is. Zijn voormalige huis en atelier is nu een museum en te bezichtigen. Geen aarzeling, op de de Tom Tom het kampeerterrein van Aix-en-Provence ingetypt. Fietsen naar zijn huis was niet ver, maar het laatste stuk tegen een nogal steile heuvel op. De dames bij de balie hadden zo veel medelijden met zo’n hijgende en zwetende oude man, dat ik er gratis in mocht.

ZIENDEROGEN ZUIDWAARTS-1: Nooit vergeten

We zijn geen volk van monumenten en herdenken. We houden er niet van, of het kost gewoon te veel geld. Wat het is is het, maar bijvoorbeeld aandenkens aan de Tweede Wereldoorlog, toch niet “een dingetje” in onze geschiedenis, zijn er in ons straatbeeld nauwelijks. Hoe anders is dat in Frankrijk. Hier heeft zijn de monumenten ter herinnering aan hen de militaire massaslachting tijdens La Grande Guerre (de Eerste Wereldoorlog) overal aanwezig: “Pour ne jamais les oublier”.