In de eerste blog van deze korte serie heb ik verteld dat ik naar de Ardennen gegaan ben om me ter plekke te informeren over het Ardennenoffensief, waar ik eigenlijk niet zo veel van afwist. Daarover gingen de volgende drie blogjes. Maar ik schreef ook dat ik er heen ging om daar met Arie in de bossen te wandelen. Daarover valt natuurlijk niet veel te vertellen. Daarom voor wie het interesseert een kort filmpje: De boswandeling.
Het is ook een beetje een tegenwicht tegen de gedachte dat de waanzin die hier 70 jaar geleden plaatsvond, nu elders in de wereld nog gewoon doorgaat. Maar het geeft ook hoop, want toen was het hier de hel op aarde en nu is het zo ongeveer de vredigste plek op aarde.
Dit is het laatste deel van deze korte serie blogs over het Ardennenoffensief aan het einde van de Tweede Oorlog. In deel 2 heb ik een korte schets gegeven van de doelen en het verloop van deze strijd. Hoe na deze en andere oorlogen tegen oorlogshandelingen aangekeken wordt, heb ik geprobeerd in deel 3 duidelijk te maken. En dan heb ik nog maar buiten beschouwing gelaten wat de invloed is van bijvoorbeeld politieke en economische belangen of zelfs puur eigenbelang op deze beeldvorming.
Tot slot wil ik een gewone soldaat aan het woord laten. Een jonge man die geheel buiten eigen schuld en zonder dat hij dat wil terechtkomt in bittere kou, honger lijdt, nergens rustig kan slapen, slecht gekleed is en ook nog andere jonge mannen moet doden om niet zelf vermoord te worden. Zijn verhaal is het ware gezicht van de oorlog.
Tijdens een oorlog vinden de meest onvoorstelbare gebeurtenissen plaats in een bandbreedte tussen heldendaad en misdaad. In een fractie van een seconde moeten soldaten beslissen of ze later op een heldendaad of een misdaad kunnen terugkijken. Maar het vreemde is dat later, na de oorlog, die gebeurtenissen vaak heel anders de geschiedenis in gaan dan de ervaring en de emotie die de betrokkenen er toen bij gehad hebben.
Wie in de verhalen van na de oorlog tot held gebombardeerd werd om wat hij gedaan had, maakte daar zelf later nogal eens relativerende opmerkingen over. Maar hetzelfde deden de plegers van gruweldaden Zij probeerden dat later vaak te ontkennen of redenen en omstandigheden aan te voeren waardoor het misdrijf min of meer te verontschuldigen was.
In het najaar van 1944 zijn de geallieerden de Duitsers in vijf maanden tijd vanaf het strand van Normandië tot in Duitsland teruggedrongen. Nu alleen nog de Rijn over steken, dan ligt de weg naar Berlijn en de eindoverwinning op Nazi-Duitsland voor het grijpen, is de algemene veronderstelling. Het laatste wat men verwacht is een massale Duitse tegenaanval. En dat is toch wat er gebeurt.
Hitler weet dat in de Ardennen weinig, en ook nog licht bewapende, Amerikaanse soldaten gelegerd zijn. De geallieerden nemen hier een gecalculeerd risico, want door de vele heuvels en dalen, de dichte bossen en de smalle wegen is het gebied ook moeilijk toegankelijk voor tanks en ander zwaar militair materieel. Dus feitelijk ongeschikt voor een grote militaire operatie.
Als ik vóór vertrek met de camper bij mijn vaste dieselboer de tank vol gooi, vraagt hij steevast, met een blik op het witte gevaarte bij de pomp: "Zo, weer een poosje op vakantie?"
En in die blik, maar ook in de toon meen ik dan altijd iets te bespeuren van: dan zou ik ook wel willen. En: die ouwetjes genieten er maar lekker van.
Dat laatste zal ik zeker niet ontkennen. De periode na mijn pensioennering is zeker niet de slechtste in mijn leven. Om het als geboren en getogen Rotterdammer die inmiddels al bijna 35 jaar in Fryslân woont met een typische Friese onderkoelde emotie te formuleren: it koe minder (vertaling: zie Google).
Eén van de leuke dingen van het hebben van een hond als metgezel is dat je nog eens ergens komt. Mijn hond Arie is een kleine, jonge en energieke hond (ras Welsh terriër) die veel beweging nodig heeft. Daarom maak ik elke dag 's morgens en in de namiddag een wandeling van ongeveer één uur met hem. Nu heb ik het geluk in een omgeving te wonen waar ik de wandelingen waarbij Arie los kan lopen (de beoordeling daar van is trouwens geheel aan mij en niet aan de "boven ons gestelden") redelijk kan variëren.
In Leeuwarden is op dit moment het Noordelijk Filmfestival. Gisteren heb ik daar de film "Of horses and men" van de regisseur Benedikt Erlingson gezien. Ik heb genoten van een prachtige film met absurde, ingenieus in elkaar gevlochten verhaallijnen, die de hechte band tussen mensen en paarden in IJsland aantonen.
In een "vorig" leven (nu bijna 20 jaar geleden) was ik ook mijn leven nauw verbonden met paarden. We woonden op een boerderij waar ik o.a. paarden en pony's had. Mijn mooiste en meest geliefde paard was Gauke, een Friese hengst. Als een driejarige had ik die gekocht, zelf onder het zadel gebracht (beleerd dus) en er heel veel plezier mee beleefd.
Volgende week zaterdag komt Sinterklaas weer aan met de stoomboot. Maar de Geldpiet was gisteren al in het land. Hij kwam speciaal naar de Tweede Kamer om het financiële beleid van Sinterklaas uit te leggen. Om geen aanstoot te geven aan mensen die er toch niets van begrijpen, kwam hij afgeschminkt en in cognito onder de naam Thomas Piketty. Dus geen gezeur van halve zolen over discriminatie en uitbuiting.
Elf jaar geleden was Sint-Petersburg het einddoel van mijn eerste lange zeilreis. De aanleiding voor die reis was dat die stad toen precies 300 jaar geleden door tsaar Peter de Grote was gesticht. Het was ook mijn kennismaking met Rusland. Zeilend langs Polen en de Baltische staten trof ik steden aan die door 40 jaar communisme totaal uitgewoond waren. Slechte wegen, troosteloze flatgebouwen, zichtbare armoede en zwaar verwaarloosde, verpauperde oude panden en monumenten. Maar overal zag ik dat er hard gewerkt werd om de aansluiting met het westen te krijgen door te renoveren, restaureren en te innoveren. Wat ook opviel was dat de mensen jong en oud vaak lang en hard werkten. Je zag het, maar je kon het ook vragen, want vooral jonge mensen, die vaak uitstekend Engels spraken, wilden heel graag met ons praten. Kortom, het was niet allemaal hiep, hiep, hoera en zonneschijn, maar ik zag wat er gebeurde, ik vond dat logisch en ik begreep de mensen.
Eén van de leuke dingen van het hebben van een hond als metgezel is dat je nog eens ergens komt. Mijn hond Arie is een kleine, jonge en energieke hond (ras Welsh terriër) die veel beweging nodig heeft. Daarom maak ik elke dag 's morgens en in de namiddag een wandeling van ongeveer één uur met hem. Nu heb ik het geluk in een omgeving te wonen waar ik de wandelingen waarbij Arie los kan lopen (de beoordeling daar van is trouwens geheel aan mij en niet aan de "boven ons gestelden") redelijk kan variëren.
