Thursday, October 24, 2013

Piet is niet zwart als roet

Is Zwarte Piet discriminerend voor mensen met een donkere huidskleur? Dat is de vraag. Zalig natuurlijk het volk dat zich zelfs in tijden van crisis de luxe kan veroorloven hierover wekenlang met elkaar in debat te gaan. Nou ja, in debat gaan ...  Een handvol donker gekleurde mensen heeft gezegd, verschillende in het Engels omdat ze de Nederlandse taal niet beheersen, dat zij zich door ons eeuwenoude volksvermaak gediscrimineerd voelen. Zij krijgen bijval van een dame uit Jamaica, aldaar professor en werkzaam voor de VN. Zij heeft zich hier al krachtig over uitgesproken. Ja, zegt ze: het is discriminatie en het moet gestopt worden. Nog voordat haar eigen onderzoek goed en wel begonnen is ...

Nogmaals, is Zwarte Piet met zijn zwarte kop, zijn kroeshaar en zijn harlekijnen pak aan discriminerend? Als je naar de kale en zichtbare feiten kijkt, valt dit niet te ontkennen. Hier wordt namelijk iemand ten tonele gevoerd die zo geschminkt is en van een pruik met zwart kroeshaar is voorzien dat hij - het is tegenwoordig meestal een 'zij', maar dat terzijde - zonder twijfel aan een neger - sorry, maar voor de duidelijkheid - doet denken. Dan moet hij ook nog de rol spelen van iemand die niet wil deugen en alleen door de strenge hand van Sinterklaas in de hand gehouden kan worden. Bovendien is van Zwarte Piet bekend dat hij van nature een grote mate van lichamelijke behendigheid heeft. Allemaal kwalificaties die appelleren aan gedachten en gevoelens die berusten op vooroordelen die mensen kunnen hebben van mensen met een donkere huidskleur afkomstig uit Afrika.
Dan kunnen we wel zeggen dat Zwarte Piet zwart is omdat hij door schoorstenen moet klimmen. Allemaal onzin. In onze eeuwenoude traditie wordt Zwarte Piet gezien als een neger die ook nog een knecht is. Nog net geen slaaf. 

Dan komen we bij vraag twee. Is dit echt discriminatie en moeten we het hele feest afschaffen. Of Zwarte Piet van het toneel laten verdwijnen? Nee natuurlijk niet. En waarom niet? Omdat je moet kijken naar wat er achter die stereotype verschijning van Zwarte Piet schuil gaat. Iedereen weet, behalve de kinderen tussen de 3 en 7 jaar, dat het hier om een spel gaat, om theater. En dat dat helemaal niets zegt over de werkelijkheid zoals wij die waarnemen of denken waar te nemen. Zwarte Piet, Sinterklaas en zijn witte paard horen thuis in het rijtje van de Paashaas met zijn mand en zijn eieren, de Kerstman met zijn dikke buik en zijn rendieren en waarschijnlijk nog veel meer folklorefiguren. Discrimineert Sinterklaas de katholieke geestelijken dan niet? En zijn de hazen die zonder mandje door het veld moeten rennen nu ineens zielig?  En voelen alle mannen met een dikke buik zich dan niet gediscrimineerd? Kennelijk niet, want niemand heeft het hierover.

Er is ook geen discriminatie in geval van Zwarte Piet. Immers, op geen enkel moment is er in het hele sinterklaasgebeuren een intentie of een gedachte om personen of een bevolkingsgroep te kijk te zetten of in een kwaad daglicht te stellen. Het is improviserend theater dat zich op straat, in huizen, scholen en winkels afspeelt. Met als doel om kinderen te vermaken. Wie zich hier druk om maakt, heeft kennelijk niets beters in zijn of haar leven te doen of wil heel graag met zijn of haar (donkere) kop op de televisie. Ik weet werkelijk niet wat zieliger is.

No comments:

Post a Comment