Meer is te veel

Prof. Dr. Cees Buisman

Soms lees je iets waarvan je denkt: maar zo denk ik er eigenlijk al jaren over en hier staat het gewoon! Als dat het geval is, dan moet je de schrijver dankbaar zijn. Hij laat je dan een kleine maar belangrijke "gedachtesprong" maken. Hij brengt onder woorden wat je zelf nog niet kon bedenken of nog niet wist.
Ik heb geen verstand van economie, maar ik denk al jaren: hoe kunnen wij het nou normaal vinden dat we hier in het westen tot in lengte van jaren steeds maar rijker worden, terwijl dat in de rest van de wereld niet gebeurt? Vaak het tegendeel.

Maar nu is er bij ons crisis. We groeien economisch niet meer of niet genoeg om onze welvaart (lees productie- en consumptiepatroon) in stand te houden. In landen als China, India en Brazilië groeit de economie al jaren veel harder. En wat is het antwoord van bijna alle politieke partijen (ook de z.g. linkse partijen): wij moeten proberen onze economie ook weer meer te laten groeien.

Prof. Dr. Cees Buisman, hoogleraar biologische kringlooptechnologie, schrijft hier vandaag in de Leeuwarder Courant, in de rubriek "dedagstelling", een interessant verhaal over. Op eenvoudige wijze maakt hij duidelijk dat het mondiaal streven naar steeds meer economische groei ons nooit definitief uit de huidige crisis, en ook niet uit de volgende crises, kan leiden. Integendeel, wereldwijd streven naar meer productie en dus ook meer consumptie kan alleen maar leiden tot uitputting van bodemschatten, verdere milieuvervuiling en meer klimatologische rampen. De grenzen van de groei zijn overduidelijk bereikt.

Een doodlopende weg dus. Bij mij al jaren een sluimerend bewustzijn, weggedrukt met de gedachte: ik zal er wel geen verstand van hebben. De heersende mening dat de bomen voor ons tot in de hemel groeien blijkt toch niet houdbaar te zijn. We moeten qua rijkdom allemaal een stap(je) terug. Niemand wil dit ook horen of vertellen (het zg. "doctor's delay"). Maar Cees Buisman zegt het gewoon. Meer is te veel. Stabiliseren van welvaart in de vorm van kwaliteit van leven is van nu af aan de boodschap. En welke politieke partij is in staat zijn analyse te weerleggen? De "dokters" houden deze slechte boodschap liever achter hun kiezen. Alleen, ere wie ere toekomt , de Partij voor de Dieren (niet mijn partij overigens) heeft het ombuigen van economische groei naar kwalitatieve groei in het partijprogramma staan. Bravo!