Allemaal naar de grote stad - Deel 1

Waar denken jullie aan als je de naam Heleen Mees hoort? Vrijwel zeker aan haar affaire met de bankier Willem Buiter. Alhoewel ik dat een prachtig verhaal vind over een ambitieuze jonge vrouw die verliefd wordt op een gluiperige, getrouwde bankrover uit de City in Londen die, als het hem te heet onder de voeten wordt, haar van stalken beschuldigt en vervolgens de mails met intieme details die ze aan hem gestuurd heeft openbaar maakt, maar natuurlijk de mails van hem aan haar met een vergelijkbare inhoud achterhoudt - waar blijft die speelfilm? -, ga ik daar niet over schrijven.

Nee, het gaat over veel belangrijker zaken. Heleen Mees woont in Beijing en bestudeert de economische en andere ontwikkelingen in China. Ze heeft daar een interessante ontwikkeling met betrekking tot migratie waargenomen. Als gast-columnist van de Volkskrant schrijft ze dat ze het beleid van de Chinese regering om het platteland te ontvolken door de mensen te verleiden naar de grote steden te trekken, ook voor het noorden van ons land wel een goed idee vindt. Mees onderschrijft de gedachte hier achter dat in goed geplande grote steden meer economische ontwikkeling mogelijk is, betere scholing geboden kan worden, zorg beter te regelen is, meer sociale contacten mogelijk zijn, mensen meer open staan voor nieuwe ideeën, enz. 

Daar komt natuurlijk bij dat deze trek naar de stad niet iets is dat door Chinese partijbonzen en economen  verzonnen is. Het is een ontwikkeling die hoe dan ook en overal plaatsvindt. Overal ter wereld vindt al decennia lang een migratie plaats van het platteland naar de (grote) steden. Ook in Nederland. In de ogen van veel mensen, vooral van hen die bewust op het platteland wonen of dat zouden willen, is dat een catastrofale ontwikkeling. Verlies van kleinschaligheid en intimiteit, opgaan in de massaliteit en anonimiteit van de grote stad zijn voor hen doembeelden. Maar op de keper beschouwd zijn het doembeelden van romantici.

Die romantici - mensen met een sterk verlangen naar een andere (meestal verleden) tijd en plaats - vind je ook veel in Friesland. Vanmorgen stond er een zuur stukje in de Leeuwarder Courant. In een redactionele commentator verwijt Saskia van Westhrenen Heleen Mees de menselijke schaal uit het oog te verliezen. Maar volgens mij legt Mees juist de vinger op de zere plek. Al jaren lang zijn we bezig om met allerlei steunmaatregelen (bijvoorbeeld de aanleg van de Centrale As, die nutteloze weg van "niks naar nergens") de economie van het noorden kunstmatig in leven te houden. Mee racen in de vaart der volkeren, dat willen onze voort hobbelende bestuurders. En daar knokken ze voor in Den Haag. Maar in feite is dat een gevecht tegen windmolens - in dit geval figuurlijk dan. Nuchter blijven, gaan we morgen onze koning horen zeggen. Goed idee, want leegloop van het platteland en juist groei van de steden, dus concentratie van de bevolking, is de nuchtere werkelijk van nu en in de toekomst. De Chinezen hebben dat al lang door, nu wij nog. 

[ In de volgende blog ga ik dieper in op de reden waarom de bevolking zich wereldwijd meer en meer moet en zal concentreren in (mega) grote steden en waarom dat juist goed voor de economie, het milieu en voor ons allemaal. ]