Blokhuispoort voorbeeld voor de binnenstad

"Funshoppen" of "recreatief winkelen" is aan mij niet besteed. Winkel in en winkel uit lopen op zoek naar iets dat je niet nodig hebt, maar wat wel leuk is om te kopen is voor mij eerder een gruwel.
Toch loop ik wel graag door het mooie centrum van Leeuwarden - waar wij wonen - en andere centra van oude steden in ons land. Maar meestal zoek ik dan snel naar de straatjes achter de bekende winkelstraten. De reden daarvan is dat ik vind dat de neringdoenden al jaren hun uiterste best hebben gedaan de mooiste straat van elke historische stad in Nederland grondig te verzieken. En daar zijn ze ook uitstekende in geslaagd. Het maakt al heel lang niet meer uit in het centrum van welke stad in Nederland je loopt: overal zie je alleen maar de identieke etalages van dezelfde grote winkelketens. De centra van alle steden in Nederland zijn eenvormig geworden en dus saai. 

Het gevolg laat zich raden. Het publiek gaat niet meer naar de stad om te winkelen. Zelfs de liefhebbers haken af. Nee, dat komt door de recessie, is jaren het mantra geweest. En ook het internet krijgt de schuld. Zal best een rol spelen, maar neem van mij aan: maak de binnenstad leuk en uniek en de mensen stromen weer toe. Hoe dat moet? Lees aandachtig stadsbestuurders en andere beleidsmakers, want hier komt gratis advies.
Om te beginnen moeten al die grote winkelketens uit het centrum weg. Allemaal naar "malls" buiten de stad met grote parkeerterreinen. Die gaan lopen als een tierelier. Dat doen ze nu ook al.
Maar wat moet er voor in de plaats komen? Met twee trefwoorden kun je het dekken: creativiteit en gezelligheid. Alles wat niet onder die noemer te vangen is, wegwezen. Wat krijg je dan terug? Leuke restaurantjes, bijzondere boekwinkels, atelier-winkels waar kleren gemaakt (of vermaakt) en verkocht (of geruild) worden, ateliers voor kunstenaars die tevens galerie zijn, werkplaatsen voor allerhande bedrijvigheid, winkels met bijzondere etenswaar en nog heel veel meer waar ik als "ouwe lul" geen verstand of zelfs maar enig benul van heb. 

Een mooi voorbeeld in Leeuwarden is de Blokhuispoort, de oude gevangenis dicht bij het winkelcentrum. Wat moeten we met dat bijzondere gebouw, dat gelukkig onder Monumentenzorg valt, was de vraag toen het leeg kwam te staan? Niemand wist het. Tot een heldere geest bedacht dat de vele cellen misschien leuke ruimtes waren voor allerlei kleine, al dan niet startende bedrijfjes. In de kortste keren had elke cel weer een bewoner! Nu is die oude bajes een centrum van bedrijvigheid en creativiteit. De deuren staan wagenwijd open en aan aanloop van publiek is geen gebrek.  Er zijn zelfs al ondernemers die de "bak" verlaten hebben omdat ze elders in de stad in een grotere ruimte konden uitbreiden.  

Waarom stroomt de Blokhuispoort wel vol, terwijl in andere delen van de stad de leegstand schrikbarend is? Het antwoord is simpel: de prijs. Door te hoge huur- en koopprijzen van winkelruimte is de stad bezig haar eigen centrum om zeep te helpen. Alleen de grote jongens kunnen het nog betalen. Dit houdt de binnenstad in een wurggreep die vooralsnog alleen maar verpaupering tot gevolg heeft. En dit waait ook niet over. Immers, de recessie (met een beetje mazzel een milde vorm) blijft voorlopig nog wel "even". En via het internet zullen de mensen steeds meer hun standaardconsumptiegoederen gaan kopen. Geef ze eens ongelijk. Goedkoper en gemakkelijker.

Daarom gemeentebesturen van Nederland, grijpt in. Bestrijdt de eenvormigheid die jullie mooie binnensteden vermoordt. Laat jullie centra geen klonen van elkaar zijn, maar maak ze weer bijzonder. Geef mensen een reden om naar het centrum te komen. Zorg dat ze een ontdekkingsreis in hun eigen stad kunnen ondernemen. Maak het centrum spannend.